گانيه

یادگیری اثربخش براساس مدل گانیه

رابرت گانیه (۱۹۱۶-۲۰۰۲) از پیشگامان رشته روانشناسی آموزش محسوب می شود که پرداختن به فنون تدریس را از دهه ۱۹۴۰ آغاز کرد. کتاب او با نام “شرایط آموزش” ، به معرفی شرایط کلیدی آموزش موثر پرداخته است. او ضمن ایجاد فرآیندی ۹ مرحله ای، هر یک از آنها را نیز به صورت تفصیلی برای آموزش موثر توضیح داده است. مدل گانیه برای ارائه انواع آموزش ها مفید بوده، اما در این بخش بر آموزش تیمی در محیط کار پرداخته می شود. در شکل زیر مدل ۹ سطحی آموزش گانیه نشان داده شده است.

  • سطح ۱: جلب توجه – پذیرش
  • سطح ۲:آگاه ساختن یادگیرنده از هدف – انتظار مزایا
  • سطح ۳: تحریک به خاطر آوری یادگیری های پیشین – بازیابی
  • سطح ۴: ارائه مواد آموزشی و محرک ها – ادراک انتخابی
  • سطح ۵: تدارک راهنمایی برای یادگیری – کدینگ معنایی
  • سطح ۶: آزمون و فراخوان عملکرد – پاسخ گویی
  • سطح ۷: ارائه بازخورد
  • سطح ۸: ارزیابی عملکرد – بازیابی
  • سطح ۹: افزایش یادگیری و انتقال – تعمیم

مدل ۹ سطحی آموزش گانیه برای آموزش دهندگان و یادگیرندگان چک لیستی را فراهم می کند تا قبل از شروع فعالیت های آموزشی بتوانند از آن استفاده کنند. هر مرحله به نوعی از ایجاد ارتباط بین مفاهیم تاکید دارد که به فرآیند یادگیری کمک کند. وقتی هر یک از مراحل به پایان برسد، یادگیرندگان نیز بیشتر در کسب اطلاعات و مهارت هایی که فرا گرفته اند، درگیر می شوند. اگر شما نیز تمایل دارید قبل از هر جلسه آموزشی و یا ارائه مطالب از این رویکرد استفاده کنید، بایستی این موضوع را در نظر بگیرید که چگونه جلسه ها یاددهی – یادگیری سازماندهی شوند تا افراد بهترین یادگیری را داشته باشند.

سطوح مدل گانیه

در این قسمت هر یک از ۹ سطح مدل گانیه توضیح داده شده و برای کاربرد آن نیز مثالی آورده می شود.

سطح ۱: جلب توجه – پذیرش:  فرآیند آموزش را با جلب توجه دیگران شروع نمایید. این عامل باعث می شود تا آموزش با استفاده از محرک ها یادگیری سریع تر اتفاق بیافتد.

کاربرد: به وسیله محرک هایی مثل بیشتر کردن تن صدا، ژست، نمایش دادن کلیپی کوتاه مربوط به موضوع یا با استفاده از هر وسیله ای که در افراد انتظار آغاز درس را ایجاد کند، می توانید توجه مخاطب را به خود جلب کنید.

سطح ۲: آگاه ساختن یادگیرنده از هدف – انتظار:  در این مرحله از آگاه شدن تیم نسبت به اهداف و انتظارات یادگیری (دوره آموزشی) اطمینان حاصل کنید، در نتیجه آنها با فهمیدن چرایی موضوع، یاد گیری را شروع می کنند.

کاربرد:  به گروه می توانید توضیح دهید که در پایان این دوره چه مطالبی را فرا خواهند گرفت و این یادگیری چه مزایایی برای آنها و سازمان خواهد داشت.

برای مثال شما توضیح می دهید که در صورت یادگیری این دوره، سازمان در ۲۰ درصد از هزینه های اضافی صرفه جویی خواهد داشت و با توجه به کاهش اخیر بودجه، این فرآیند باعث می شود که شش نفر از کارکنان بخش شغل خود را از دست ندهند. حال تیم شما از دلیل یادگیری این فرآیند و خطرهایی که یاد نگرفتن مطالب برای سازمان ایجاد می کند، آگاه شده است. در نتیجه آنها انگیزش و پذیرش بیشتری برای یادگیری خواهند داشت.

سطح ۳: تحریک به خاطر آوری یادگیری های پیشین – بازیابی:  وقتی افراد مباحث جدیدی را یاد می گیرند، سعی کنید این مطالب را با موضوعاتی که قبلا یاد گرفته اند، تطبیق دهید.

کاربرد: برنامه های آموزشی را که قبلا برای تیم خود انجام داده اید، مرور کنید و آن را در آموزش فعلی نیز به کار گیرید. همچنین از گروه بپرسید که آیا تجربه پیشین در موضوع آموزشی دارند یا خیر. اگر در یادگیری موضوعات قبلی مشکل داشته اند، سعی کنید که در این دوره آنها را برطرف سازید. همچنین ارتباطی بین موضوعاتی که قبلا یادگرفته اند و موضوعات فعلی که در حال آموزش دیدن هستند، برقرار کنید.

سطح ۴: ارائه مواد آموزشی و محرک ها – ادراک انتخابی: اطلاعات جدیدی را به شکل موثر به گروه خود ارائه دهید. طیف متنوعی از مواد آموزشی و محرک های مرتبط با مفاهیمی که می خواهید انتقال دهید را شناسایی کرده و در فرایند آموزش از آنها استفاده کنید.

کاربرد: اطلاعات را به شکل منطقی و به روشی ساده متناسب با درک و فهم مخاطبان سازماندهی کنید. سعی کنید تنوعی از ابزارها و سبک های مختلف را برای یادگیری افراد بکار گیرید، زیرا آنها سبک های یادگیری متفاوتی دارند. (ابزارهایی مانند ارتباط بصری، راهنمایی کلامی و یادگیری فعال)

سطح ۵: تدارک راهنمایی برای یادگیری- کدینگ معنایی: برای کمک به تیم برای یادگیری و به یاد سپاری اطلاعات ارائه شده ، از رویکردهای بدیل استفاده کنید که اطلاعاتی را که قصد دارید قطعا به مخاطب منتقل شود ، برجسته و متمایز سازد.

کاربرد: استفاده از مثال ها، مورد کاوی ها، شکل ها، داستان سرایی و قیاس به یادگیری موثر تیم کمک می کند.

سطح ۶: آزمون و فراخوان عملکرد- پاسخ گویی: در این مرحله، باید مطمئن شوید که افراد توانایی ارائه دانشی را که آموخته اند، دارند. این توانایی وابسته به این است که آن ها چه چیزهایی در طول دوره آموزشی یاد گرفته اند.

اگر شما به افراد دانش و یا مهارتی را آموزش داده اید، از آنها بخواهید تا این یادگیری را به کار گیرند. (تمرین ایفای نقش می تواند در این مرحله مفید باشد.) اگر اطلاعات جدیدی را به آنها آموزش داده اید، با سوال کردن از آنها یادگیری شان را محک بزنید.

سطح ۷ارائه بازخورد: پس از این که تیم دانش و مهارت های آموخته شده خود را ارائه داد، به آنها بازخورد داده و در صورت نیاز نکاتی را تذکر دهید

کاربرد: تصور کنید که به تیم روش جدیدی را برای برخورد با مشتریان عصبانی آموزش داده اید. پس از ایفای چند سناریو، متوجه می شوید که برخی افراد در این “موقعیت ساختگی” نسبت به این که مشتری را آرام کنند، زیاد جدیت به خرج نمی دهند. شما با ارائه بارخورد و نکاتی آنها را از اشتباه خودشان آگاه می کنید تا این اشتباهات را رفع کنند.

سطح ۸: ارزیابی عملکرد- بازیابی: اعضای تیم بایستی بتوانند در آزمون و یا سایر ابزار های سنجش موفق عمل کنند تا مشخص گردد که آنها دانش و مهارت های آموخته شده را به طور موثر فرا گرفته اند.

کاربرد: آزمون ها، پرسشنامه های کوتاه یا حتی نوشته های کوتاه روش خوبی برای سنجش دانش تیم در یادگیری است

سطح ۹: افزایش یادگیری و انتقال- تعمیم: در این مرحله، اعضای تیم در صورتی که دانش و یا مهارتی را که کسب کرده اند، باید بتوانند آنها را در موقعیت هایی متفاوت به کار بگیرند، و نشان دهند که اطلاعات ارائه شده را یاد گرفته اند.

کاربرد: تکرار تمرین بهترین روش برای اطمینان حاصل کردن از یادگیری اطلاعات و استفاده موثر از آن است. اطمینان حاصل کنید که اعضای تیم شما شانس کافی را برای استفاده از دانشی که کسب کرده اند، دارند. برنامه ای برای برگزاری تمرین و تکرار داشته باشید و با برگزاری جلساتی مرور اطلاعات و مهارت ها را ادامه دهید. در صورتی که افراد به دامنه بیشتری از اطلاعات برسند، برنامه های متنوعی را که افراد را در موقعیت های مختلف قرار دهد، برای تعمیم یادگیری در نظر بگیرید.

منبع: karboom

Rate this post

One Reply to “یادگیری اثربخش براساس مدل گانیه”

  1. Hi there,

    We run an Instagram growth service, which increases your number of followers both safely and practically.

    – We guarantee to gain you 300-1000+ followers per month.
    – People follow you because they are interested in you, increasing likes, comments and interaction.
    – All actions are made manually by our team. We do not use any ‘bots’.

    The price is just $60 (USD) per month, and we can start immediately.

    If you’d like to see some of our previous work, let me know, and we can discuss it further.

    Kind Regards,
    Megan

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *