در بسیاری از سازمانها، واحد منابع انسانی یا آموزش، برنامههای آموزشی متنوعی را با صرف زمان، هزینه و انرژی طراحی و اجرا میکند، اما در نهایت با مشارکت پایین کارکنان و اثربخشی اندک دورهها مواجه میشود. این موضوع به یکی از دغدغههای رایج کارشناسان و مدیران منابع انسانی تبدیل شده است: چرا آموزشها “پیش میروند” اما یادگیری و انگیزه “رخ نمیدهد”؟
در این مقاله، به دلایل اصلی این بیعلاقگی میپردازیم و راهکارهایی را پیشنهاد میدهیم که به کمک آنها میتوان آموزش سازمانی را به تجربهای مؤثر و دلخواه تبدیل کرد.
۱. آموزشها با نیاز واقعی کارکنان همراستا نیستند
خیلی از دورهها بر اساس برنامههای کلی طراحی میشوند، بدون اینکه واقعاً به نیازهای شغلی یا چالشهای روزمره کارکنان توجه شود. وقتی افراد احساس کنند محتوای دوره به کارشان نمیآید، انگیزهای برای یادگیری نخواهند داشت.
راهکار:
پیش از طراحی محتوا، از تحلیل نیازهای آموزشی استفاده کنید. استفاده از سامانههای مدیریت آموزش با قابلیت نظرسنجی، آزمونهای سطحبندی و پایش عملکرد کمک میکند دورههایی هدفمند و متناسب با نیاز افراد تعریف شود.
۲. آموزش اجباری و بیانعطاف است
دورههایی که در ساعات کاری پرتنش برگزار میشوند، زمانبندی ثابتی دارند یا الزامآور هستند، اغلب با مقاومت کارکنان روبهرو میشوند. حس “تحمیل شدن” آموزش، بزرگترین دشمن یادگیری مؤثر است.
راهکار:
استفاده از LMSهایی (نرم افزار یادگیری آنلاین) که امکان آموزش ترکیبی (Blended Learning)، یادگیری در هر زمان/مکان و مسیرهای شخصیسازیشده را فراهم میکنند، میتواند تجربه آموزشی را با سبک کاری و زندگی فرد تطبیق دهد.
۳. آموزشها خشک، نظری و غیرتعاملیاند
اگر دورهها صرفاً شامل فایلهای PDF یا اسلایدهای یکطرفه باشند، حوصله و توجه مخاطب را از بین میبرند. بهویژه برای نسلهای جوانتر، محتوا باید پویا، قابل تعامل و جذاب باشد.
راهکار:
گیمیفیکیشن (Gamification)، سناریوهای تعاملی، آزمونهای هوشمند و ویدئوهای کوتاه جذاب میتوانند آموزشها را زنده کنند. سیستمهای آموزشی مدرن این قابلیتها را در دل خود دارند.
۴. آموزش به نتایج قابل مشاهده منجر نمیشود
وقتی کارکنان نمیدانند آموزشها چه تأثیری بر مسیر شغلیشان دارند، یا ارتقا و پاداشی در کار نیست، آن را بیفایده تلقی میکنند. یادگیری بدون پاداش ذهنی یا بیرونی، خاموش میشود.
راهکار:
ایجاد “نقشه رشد شغلی” در کنار آموزش، اتصال آموزش به ارزیابی عملکرد، صدور گواهینامههای معتبر و تعریف انگیزههای ملموس، میتواند کارکنان را به مشارکت تشویق کند.
۵. مدیران واحدها از آموزش حمایت نمیکنند
اگر مدیران میانی و سرپرستان خودشان در فرآیند آموزش دخیل نباشند یا اهمیت آن را درک نکنند، کارمندانشان نیز آن را جدی نمیگیرند. حمایت سطح بالا برای موفقیت آموزش حیاتی است.
راهکار:
درگیر کردن مدیران در طراحی مسیرهای یادگیری، ارائه گزارشهای پیشرفت و دریافت بازخورد مدیریتی در سامانه آموزشی، به تقویت فرهنگ آموزشمحور کمک میکند.
جمعبندی: آموزش فقط محتوا نیست؛ تجربه است
برای افزایش مشارکت و اثربخشی آموزشها، باید نگاه فراتر از محتوا داشت. سیستم مدیریت آموزش سازمانی باید انعطافپذیر، شخصیسازیشده، تعاملی و مرتبط با مسیر شغلی افراد باشد.
در شرکت ایده، ما با توسعهی سامانههای آموزشی مدرن، به سازمانها کمک میکنیم که آموزش را از “وظیفه سازمانی” به “فرصتی برای رشد” تبدیل کنند.
