مدل ADDIE در چندین سال طراحی و پیاده سازی، برای طراحی سیستم های آموزش کارکنان و آموزش های رسمی مورد استفاده قرار میگیرد. این مدل به متخصصین و طراحان آموزش، این قابلیت را میدهد تا آموزشی اصولی تر و اثر بخش تر را پی ریزی نمایند. رویکرد این مدل بر مبانی تمامی نظریات شناخت گرایی، رفتار گرایی و سازنده گرایی پدید آمده است. این مدل طراحی موضوعات و دیدگاههای یادگیری و محیط های مختلف را تحت پوشش قرار میدهد و از این رو یک الگوی عمومی خوانده میشود. این مدل برای هر نوع يادگيری اعم از سنتی و الكترونيكی، قابل استفاده است.
مؤلفه ها
- تحليل
- طراحی
- توسعه
- اجرا
- ارزشيابی
بر اين اساس، براي طراحی آموزشي بايد پنج مرحله يا گام را طی كرد كه هر گام ، براي گام بعدی خود به منزله ی نوعی درونداد تلقی می شود. در صورتی كه هدفها تحقق نيابد، نظام بايد اصلاح الگو شود.
تحلیل (Analysis)
در این مرحله ، اطلاعاتی درباره مخاطبان ، نیازهای یادگیری ، بودجه ، محدودیت های موجود و … جمع آوری می شود. به طور خلاصه طراح آموزشی در مرحله تحلیل با سوالات زیر مواجه می باشد.
- مخاطبان چه كسانی هستند؟
- نياز يادگيری آنها چيست؟
- تا چه اندازه بودجه در اختيار ما قرار دارد؟
- به چه روش هايی می توان آموزش را ارائه كرد؟
- محدوديت های موجود كدام اند؟
- چه موقع باید پروژه پایان پذيرد؟
- فراگیران باید چه کاری انجام دهند تا مشخص شود که به شایستگی های مورد نظر دست یافته اند؟
طراحی (Design)
عمده ترين فعالیتی که در این مرحله انجام می شود، انتخاب مناسب ترین محیط آموزشی متناسب با هدف هاست. در این مرحله طراح آموزش طرح مبسوطی از آموزش را تدارك ميبيند كه شامل انتخاب روش ها و رسانه های آموزشی، و تصميم گيری درباره ی راهبردهای آموزشی است. همچنین هدف های عینی، آزمون و طرح آموزش نیز در این مرحله صورت می گیرد.
توسعه، تهیه یا تولید (Development)
انتخاب يا تدارك رسانه ها و مواد آموزشی مورد نياز و تصميم گيری درباره ی فعالیت های گروهی یا انفرادی، از جمله فعالیت های این مرحله به شمار می رود. یکی از کارهای مهمی که در این مرحله باید صورت بگیرد تهیه کتابچه، بروشور، راهنما، سی دی های کمک آموزشی یا نرم افزار های آموزشی یا یادگیری است که در هنگام اجرای برنامه باید در اختیار فراگیران قرار بگیرد.
اجرا (Implementation)
اجرای آموزش و پشتیبانی از برنامه آموزشی و همچنین رفع مشکلات فنی از عمده ترین فعالیت های این مرحله به شمار می رود. در هنگام اجرای برنامه ممکن است مشکلاتی به وجود آید مثلا رسانه های آموزشی مورد نظر به خوبی مورد استفاده قرار نگیرند یا فعالیت های گروهی به خوبی صورت نپذیرد. در این گونه مواقع مدرس باید با حفظ خونسردی در صدد رفع مشکلات برآید و همواره مواد و روش های جایگزین را در نظر داشته باشد.
ارزشیابی (Evaluation)
ارزشيابی فرآيندی مستمر است كه از مرحله ی تحليل آغاز می شود و در سرتاسر فرايند طراحی آموزشی ادامه دارد، در مرحله ارزشیابی طرح آموزشی از همه ابعاد بررسی می شود (ارزشیابی از عملکرد فراگیران، رسانه ها و روش ها ، فرآیند آموزشی ، بازبینی و اصلاح) . همچنین اجرای آزمون های الکترونیکی لازم برای اطمینان از کسب معیارهای آموزشی و ارزشیابی پایانی برای سنجش برونداد دوره ی آموزشی و بررسی اعتبار برنامه از فعالیت های این مرحله می باشد.