مهارت

مدل کسب مهارت دریفوس

مدل کسب مهارت دریفوس مدلی است که می تواند برای ارزیابی سطح توسعه شایستگی ها و مهارت های افرادی که در حال یادگیری مهارت جدیدی هستند استفاده شود. بر اساس مدل کسب مهارت دریفوس، افراد از دستورالعمل ها و تمرین های مستقیم یاد می گیرند. فرض بر این است که هر چه فردی با پیروی از قوانین و رویه‌ها، تمرین طولانی‌تری داشته باشد، در یک کار با تجربه ‌تر و شایسته ‌تر می‌شود. در نهایت، زمانی که فرد با تجربه تر می شود، دیگر به قوانین و رویه های مستقیم تکیه نمی کند. استوارت و هوبرت دریفوس مدل کسب مهارت دریفوس را در سال ۱۹۸۰ ایجاد کردند و امروزه هنوز هم یک مدل پرکاربرد برای ارزیابی سطح تجربه یک فرد است. تحقیقات برادران دریفوس نشان داد که فردی که یک کار را انجام می دهد، پنج مرحله مختلف زیر را پشت سر می گذارد:
۱. تازه کار
۲. مبتدی پیشرفته
۳. صلاحیت دار
۴. مسلط
۵. کارشناس

۱ تازه کار

در مرحله مبتدی مدل کسب مهارت دریفوس، انتظار می رود که فراگیر هیچ پیش زمینه ای در کار یا شغل نداشته باشد. به همین دلیل، پیروی مستقیم از دستورات ، قوانین و رویه‌ها برای فراگیر بسیار مهم است. از آنجایی که همه چیز جدید است، شانس اینکه فراگیر بتواند خلاق باشد، کم است، زیرا او در این زمینه تجربه ندارد. مدل کسب مهارت دریفوس انتظار دارد که فراگیر هنوز قادر به تصمیم گیری خود نباشد و به همین دلیل همچنان با پیروی از دستورات، اصول اولیه را یاد می گیرد.

مهمترین بخش این مرحله این است که فراگیر باید درک کاملی از زمینه اطلاعاتی که به اشتراک گذاشته می شود به دست آورد.

۲ مبتدی پیشرفته

در این مرحله، مدل کسب مهارت دریفوس انتظار دارد که فراگیر نمونه‌های مختلفی از یک کار یا شغل را دیده و تمرین کرده باشد. به همین دلیل، رویارویی با سناریو های مختلف برای فراگیر آسان ‌تر خواهد بود، زیرا او آن‌ها را از تجربیات قبلی تشخیص می‌دهد. از آنجایی که فراگیر پیشینه ای را به دست آورده است، برای اجرای یک کار احساس اطمینان بیشتری می کند اما اگر مشکلی پیش بیاید، احتمال اینکه فراگیر قوانین را مقصر بداند زیاد است. بر اساس مدل کسب مهارت دریفوس، این امر به این دلیل اتفاق می افتد که فراگیر ممکن است باور کند که یک قانون یا دستورالعمل ممکن است برای هر موقعیتی اعمال شود.به همین دلیل ممکن است فراگیر احساس مسئولیت کمتری داشته و در نتیجه همچنان در این مرحله نیاز به حمایت داشته باشد.

۳ صالح

پیچیدگی یک کار، تعیین کننده به سرعت رسیدن فراگیر به سطح شایستگی است. با توجه به مدل کسب مهارت دریفوس، انتظار می رود که یک فراگیر تقریباً به ۲ تا ۳ سال زمان نیاز دارد تا بتواند شایستگی کسب کند. و البته زمان مورد نیاز برای داشتن یک عملکرد شایسته به نوع کار بستگی دارد به عنوان مثال: برای تبدیل شدن به یک جراح شایسته، ممکن است بیش از سه سال طول بکشد تا در این موقعیت صلاحیت داشته باشید اما یک بازاریاب، می تواند در این سه سال، مهارت ها، شایستگی ها و دانش های زیادی را بیاموزد. به طور کلی انتظار می رود که فردی با عملکرد شایسته بتواند کارآمد، سازماندهی شده و بر اساس تجربیات قبلی بداند که چه کاری انجام می دهد. یکی دیگر از عناصر ضروری یک فرد شایسته این است که او احساس مسئولیت داشته باشد و در نتیجه به راه حل فکر کند. طبق مدل کسب مهارت دریفوس، افراد شایسته قوانین و رویه‌های زیادی را می‌دانند. به همین دلیل، گاهی اوقات اعمال آن ها در هر موقعیتی دشوار است.

۴ مسلط

بر اساس مدل کسب مهارت دریفوس، زمانی که فردی به این مرحله می رسد، در یک شغل یا وظیفه عالی عمل کرده است. یک فرد ماهر، مرزهای خود را می‌داند، اما نحوه رسیدگی به موقعیت‌های خاص گاهی اوقات نامشخص است. این به این دلیل است که بسیاری از اوقات، هنگام بروز مشکل باید راه حل های خلاقانه ایجاد شود حل این گونه مسائل تنها زمانی امکان پذیر است که فرد ماهر در انجام کار با تجربه باشد. بر اساس مدل کسب مهارت دریفوس، زمانی که فرد در یک شغل یا کار مهارت دارد، جنبه های بحرانی موقعیت ها را می بیند به همین دلیل، فرد می تواند به طور موثر اولویت بندی کند و سریعتر تصمیم بگیرد.

۵ متخصص

این آخرین مرحله از مدل کسب مهارت دریفوس است و انتظار می رود که فرد دیگر نیازی به قوانین، دستورالعمل ها و رویه های مستقیم برای اجرای یک کار نداشته باشد. به دلیل مواجهه گسترده و در نتیجه تجربه گسترده در این زمینه، متخصص ناخودآگاه، قوانین و دستورالعمل های مناسب را برای هر موقعیتی اعمال می کند. اگر به دلایلی وظیفه‌ای رخ دهد که برای متخصص نیز جدید است، مدل کسب مهارت دریفوس انتظار دارد که متخصص از مهارت‌های تحلیلی خود برای ارزیابی موقعیت و شناسایی عناصری استفاده کند که قبلاً با آن‌ها تجربه داشته است. عنصر اساسی یک متخصص این است که فرد از شهود شخصی برای دستیابی به مهمترین نتایج استفاده کند با این حال، شناسایی یک متخصص دشوار است، زیرا کارشناسان معمولا خود را به عنوان متخصص نمی شناسند. کارشناسان در توضیح تخصص های خود با مشکل مواجه می شوند به همین دلیل، کارشناسان بارها توسط مثلاً همکارانشان تأیید می شوند.

نتیجه گیری از مدل دریفوس کسب مهارت

مراحل مختلف مدل کسب مهارت دریفوس نیازمند زمان و تمرین است. برای هر فراگیری، صرف نظر از نوع شغل یا صنعت، بسیار مهم است که ابتدا قوانین و دستورالعمل های مستقیم را برای یادگیری یک کار دنبال کند. پس از اینکه فراگیر تجربه بیشتری پیدا کرد، به مراحل بالاتری در مدل می رسد، مانند ماهر شدن یا متخصص شدن. به طور کلی، این مدل، ادعا می کند که هر چه یک فرد در یک کار با تجربه تر باشد، کمتر به قوانین و دستورالعمل ها برای اجرای یک کار یا وظیفه وابسته است. علاوه بر این، انتظار می رود که هر چه فردی مانند یک متخصص با تجربه تر باشد، بهتر می تواند با حوادث غیرمنتظره مقابله کند. مدل کسب مهارت دریفوس برای درک سطح پیشرفت هر فردی در هر شغلی مفید است. همچنین مربیان را قادر می سازد تا تشخیص دهند که کدام عناصر مربی یا فراگیر را می توان برای رسیدن به سطح بالاتری از شایستگی بهبود بخشید. درک این نکته مهم است که هیچ کس نمی تواند در همه چیز مبتدی یا متخصص باشد به همین دلیل، بهتر است از این مدل برای ارزیابی عملکرد یک فرد و اینکه چگونه با مهارت ها و شایستگی های مورد نیاز یک شغل یا کار مرتبط است، استفاده شود.
منبع : toolshero

Rate this post

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *